Iedere dag gratis een sudoku spelen? Dat kan bij DailySudoku.nl! Hier wordt iedere dag een nieuwe sudoku geplaatst: los jij hem op!? Een goede sudoku is een ideale manier om jouw hersenen effectief te trainen. Hier lees je meer over de sudoku en vind je ook handige technieken die jij kunt toepassen bij het maken van de sudoku.
Wat is een sudoku?
Een sudoku bestaat uit een rooster van 9×9 vakjes, onderverdeeld in negen blokken van 3×3. Het doel is om elk vakje te vullen met een cijfer van 1 tot 9, zonder dat cijfers zich herhalen in een rij (horizontaal) of kolom (verticaal) of in een van de 3×3 blokken. Aanwijzingen worden gegeven door al ingevulde cijfers. Het aantal gegeven cijfers bepaalt vaak de moeilijkheidsgraad: minder cijfers betekent meestal een uitdagendere puzzel.
Hoewel de naam Sudoku Japans klinkt, begon de puzzelreis in Amerika. Howard Garns, een architect en freelance puzzelmaker, introduceerde in 1979 ‘Number Place’ aan de wereld. Toen het Japan bereikte kreeg het de huidige naam. Sudoku komt van een afkorting van de Japanse term ‘Sūji wa dokushin ni kagiru’, wat vertaald kan worden als “de cijfers moeten uniek zijn” of “de cijfers zijn beperkt tot één voorkomen”. In het Japans betekent “dokushin” een “ongetrouwd persoon”, wat hier symbolisch verwijst naar het unieke karakter van de cijfers. Het is gebruikelijk in de Japanse taal om slechts het eerste kanji van samengestelde woorden te nemen om een kortere versie te vormen, vandaar ‘Sudoku’ (数独). Ironisch genoeg, omdat Sudoku een geregistreerd handelsmerk is in Japan, gebruiken ze daar nu vaak de term ‘Nanpure’ (ナンプレ), de informele afkorting voor “Number Place”. De puzzel won snel aan populariteit in Japan en verspreidde zich naar de rest van de wereld. Nederland werd in 2005 gegrepen door de sudoku-rage, met als hoogtepunt de eerste Nederlandse kampioenschappen in Amsterdam. Sindsdien heeft sudoku een speciale plek in het hart van vele Nederlandse puzzelliefhebbers.
Het spelen van een sudoku
Wanneer je een sudoku speelt, begin je met het scannen van het rooster voor 'laaghangend fruit' - de gemakkelijkste cijfers om in te vullen op basis van de gegeven aanwijzingen. Focus op rijen, kolommen en blokken waar al veel cijfers staan. Dit helpt je snel enkele vakjes in te vullen. Vervolgens ga je dieper graven, en kijk je naar de interactie tussen verschillende secties van het rooster. Door consequent de basisregels toe te passen en alert te blijven op patronen, vul je gestaag de puzzel in. En vergeet niet: elke sudoku heeft één unieke oplossing, dus blijf logisch nadenken en geniet van het proces!
Basistechnieken voor sudoku
Naast logisch redeneren kan het beheersen van enkele basistechnieken je helpen om stappen te zetten waar je anders misschien overheen zou kijken. Denk aan het herkennen van patronen, het slim markeren van mogelijke cijfers of het gebruik van uitsluitingstechnieken. Deze strategieën bieden je meer grip op de puzzel en helpen je om consequent vooruitgang te boeken.
Open singels
Open singles zijn vakjes in een sudoku waar maar één cijfer mogelijk is. Als je in een rij, kolom of blok alle andere cijfers kunt uitsluiten, is het overgebleven cijfer de ‘open single’ en kan direct worden ingevuld.
Verborgen singels
Verborgen singles verwijzen naar vakjes waarin een bepaald cijfer moet staan, ook al zijn er meerdere cijfers mogelijk in dat vakje. Stel, in een bepaald vakje kunnen de cijfers 2, 3 en 7 staan. Maar als je kijkt naar de rest van de rij, kolom en blok, en je ziet dat de cijfers 2 en 3 al ergens anders moeten komen, dan is 7 de ‘verborgen single’ voor dat vakje. Zelfs als andere vakjes in die regio nog niet zijn ingevuld, is 7 het enige logische cijfer voor dat vakje door uitsluiting van de andere mogelijkheden.
Paren
Paren in sudoku verwijzen naar twee vakjes binnen een rij, kolom of blok die een specifieke relatie met elkaar hebben op basis van hun mogelijke cijfers.
Open paren: Stel je voor dat in een rij twee vakjes zijn waarvan de enige mogelijke cijfers '4' en '7' zijn, en geen andere vakjes in die rij hebben '4' en '7' als mogelijkheden. Dit vormt een open paar. Omdat één van deze vakjes de '4' moet bevatten en de andere de '7', kunnen we '4' en '7' uitsluiten uit alle andere vakjes in die rij.
Verborgen paren: Dit concept komt naar voren wanneer twee specifieke cijfers in een rij, kolom of blok alleen kunnen passen in dezelfde twee vakjes, ondanks dat die vakjes andere mogelijke cijfers laten zien. Stel je bijvoorbeeld voor dat in een rij de cijfers '3' en '6' alleen in twee specifieke vakjes kunnen staan. Deze twee vakjes hebben misschien ook andere cijfers als mogelijkheden, zoals '1', '3', '5' en '6'. Omdat '3' en '6' nergens anders in die rij kunnen staan, vormen ze een verborgen paar, en kun je '1' en '5' uit die twee vakjes verwijderen.
Gevorderde technieken
Naast de basistechnieken bieden gevorderde technieken extra lagen van strategie voor de ervaren sudoku-speler. Deze methoden gaan dieper in op de structuur en patronen van de puzzel, waardoor ze bijzonder nuttig zijn voor uitdagendere sudoku's. Ze kunnen zich richten op grotere groepen cellen, specifieke patronen, of het gebruik van deductieve logica om meerdere stappen vooruit te plannen.
X-wing strategie
De X-wing strategie focust op specifieke getallen in rijen en kolommen. Het idee is dat je een denkbeeldige ‘X’ kunt vormen tussen vier vakken waarin een specifiek cijfer kan worden geplaatst. Als twee vakken in dezelfde rij of kolom slechts één mogelijkheid hebben voor een cijfer en ze liggen in dezelfde kolommen of rijen, dan kunnen andere kandidaten voor dat cijfer in die kolommen of rijen worden geëlimineerd. Deze strategie is vooral handig omdat het je helpt om je te focussen op één cijfer tegelijk, wat de complexiteit vermindert.
De hoekpunten van de 'X' zijn de vakken A, B, C en D. Als bijvoorbeeld A en D beide een 7 kunnen bevatten, dan moeten B en C dat cijfer uitsluiten, en vice versa. Door deze patronen te identificeren, kun je andere mogelijke posities voor dat cijfer in de betrokken rijen of kolommen elimineren, waardoor de puzzel eenvoudiger wordt opgelost.
Swordfish strategie
De Swordfish-strategie bouwt voort op het principe van de X-wing, maar breidt uit naar drie rijen en kolommen. Als een specifiek cijfer slechts in drie vakjes van drie verschillende rijen kan verschijnen, en deze vakjes liggen binnen dezelfde drie kolommen, vormen ze een ‘Swordfish’ patroon.
Wanneer zo'n patroon wordt geïdentificeerd, kunnen andere vakjes in de betrokken kolommen dat specifieke cijfer uitsluiten. Bijvoorbeeld, in de illustratie hieronder wordt een Swordfish-patroon getoond voor het cijfer 3 in rijen C, D en I:
In rijen C, D en I is er een beperking voor waar het cijfer 3 kan verschijnen, specifiek in kolommen 1, 4 en 5. Omdat in elke kolom een vakje het cijfer 3 moet bevatten, kunnen we dit cijfer uitsluiten uit alle andere vakjes in die kolommen.
Jellyfish strategie
De Jellyfish techniek is in principe een grotere variant van de X-wing en Swordfish technieken. Waar je bij X-wing twee rijen en kolommen in de gaten houdt, en bij Swordfish drie, kijk je bij Jellyfish naar vier rijen en vier kolommen. Als in vier rijen een specifiek cijfer slechts in vier specifieke kolommen kan staan (en vice versa), dan kun je dat cijfer uitsluiten in andere vakken van die kolommen. Het is een zeldzamere, maar waardevolle techniek voor de echt uitdagende sudoku's.
Singles Chains strategie
De Singles Chains strategie draait om het visualiseren van connecties tussen kandidaat-cijfers in rijen en kolommen. Hierbij vorm je een soort ketting waarbij je kandidaten labelt als AAN (een mogelijke oplossing) of UIT (geen mogelijke oplossing). Deze twee toestanden worden vaak met verschillende kleuren gemarkeerd om het overzicht te behouden.
Hoe werkt het? Selecteer een specifiek nummer en onderzoek alle mogelijke connecties. Als er ergens twee mogelijkheden zijn voor dat nummer in een rij, kolom of blok, markeer ze dan afwisselend met AAN en UIT. Het doel is om te herkennen welke van de twee toestanden de juiste oplossing biedt.
Er zijn twee kernregels bij deze strategie:
- Regel 1: Als een cijfer meer dan drie keer in een rij, kolom of blok voorkomt, worden alle van deze cijfers geëlimineerd.
- Regel 2: Als een kandidaat-cijfer een X kan vormen met andere kandidaten, kan dit cijfer worden geëlimineerd.
XY-Wing strategie
De XY-Wing techniek focust zich op een specifiek patroon van drie vakjes. Één vakje, het 'centrale' vakje, heeft twee mogelijke cijfers, bijvoorbeeld XY. Dit centrale vakje is verbonden met twee andere vakjes, elk met een van de cijfers X of Y. Als deze structuur herkend wordt, kun je bepaalde waarden in andere vakjes uitsluiten, gebaseerd op hun relatie met de drie vakjes van de XY-Wing.
XYZ-Wing strategie
De XYZ-Wing is vergelijkbaar met de XY-Wing, maar het centrale vakje heeft drie mogelijke cijfers: XYZ. Het is verbonden met twee andere vakjes die een combinatie van deze cijfers delen, zoals XY en XZ. Als je deze configuratie ziet, kun je, net als bij de XY-Wing, bepaalde cijfers in verbonden vakjes uitsluiten.
Maak iedere dag een gratis sudoku
Met de bovenstaande technieken is het goed mogelijk om een sudoku op te lossen. Je kunt de basistechnieken gebruiken voor de wat makkelijkere sudoku’s. Heb je wat meer ervaring in het maken van een sudoku? Dan is het ook mogelijk om een van de gevorderde technieken toe te passen. Train jezelf door het dagelijks maken van een sudoku en het toepassen van een van de genoemde technieken! Hier vind je iedere dag een gratis sudoku die jij kunt maken.